Karelstein-’t Witte Huis.Tweehonderd jaar geschiedenis aan de Zuid-Willemsvaart, 1825-2025.
Wie over de Kanaaldijk richting Aarle-Rixtel rijdt, zal zeker het monumentale pand Karelstein -’t Witte Huis opvallen. Het pand kent een rijke historie. Daarover schreef Ton Kox, één van de huidige bewoners, het boek Karelstein-’t Witte Huis. Tweehonderd jaar geschiedenis aan de Zuid Willemsvaart, 1825-2025. Heemkundekring Helmont in samenwerking met VvE Karelstein-’t Witte Huis presenteerden dit boek op 12 oktober en zij staan tevens op een feestelijke wijze stil bij het tweehonderdjarig bestaan van het monumentale pand.
Vier jaar onderzoek
Het boek is het resultaat van vier jaar onderzoek naar de geschiedenis van het pand en toont deze ook in meer dan honderd illustraties. Daarmee wordt aan de Helmondse historie weer een nieuw, boeiend hoofdstuk toegevoegd. golfkartonfabriek over en bracht het tot grote bloei. Maar dat ging niet zonder slag of stoot. Door zijn Joodse afkomst kreeg hij grote problemen met de Duitse bezetter. Dat gold voor zijn hele familie, met name voor zijn dochter Wilma, haar man Hans Grünfeld en dochter Joyce. Na de oorlog zouden zij tot 1990 in ’t Witte Huis wonen. Daarna ging het pand een onzekere toekomst tegemoet met een dreigende sloop. Uiteindelijk werd het monumentale karakter van Karelstein-’t Witte Huis hersteld en pronkt het nu in volle glorie aan de Zuid-Willemsvaart.
In 1825
In 1825 liet Jonkheer Johan Carel Gideon van der Brugghen, heer van Croy en Stiphout Karelstein bouwen. Na zijn vroege dood ging het gebouw over in diverse handen. In en bij het gebouw kwam vanaf 1840 een industriële ontwikkeling op gang op het gebied van de textielindustrie. Diverse ondernemers leidden in de negentiende eeuw een meer en soms minder succesvol textielbedrijf. De laatste grote textielondernemer was Piet de Wit jr. die in 1900 Karelstein definitief verliet. In de nieuwe eeuw zou de textielindustrie plaats maken voor de productie van golfkarton.
In 1909
In 1909 stichtte Oswald Henny de eerste golfkartonfabriek in een vrijstaande loods van Abraham van Dam, die bij Karelstein een stro- en hooiperserij was begonnen. Oswald Henny ging in het zuidelijke deel wonen en gaf het in 1923 de naam ‘t Witte Huis. Abraham van Dam nam in 1931 de familie, met name voor zijn dochter Wilma, haar man Hans Grünfeld en dochter Joyce. Na de oorlog zouden zij tot 1990 in ’t Witte Huis wonen. Daarna ging het pand een onzekere toekomst tegemoet met een dreigende sloop. Uiteindelijk werd het monumentale karakter van Karelstein-’t Witte Huis hersteld en pronkt het nu in volle glorie aan de Zuid-Willemsvaart.
De eerste boeken
Het eerste boek reikte de schrijver uit aan Burgemeester Sjoerd Potters. Vervolgens mochten de kleinkinderen, ook een aantal boeken uitreiken.
Het boek is na 12 oktober verkrijgbaar, voor 14,95 euro bij boekhandel De Ganzenveer in Helmond en alleen op donderdag bij de Heemkundekring Helmont in Het Baken, van 10.00 uur tot 16.00 uur
Tekst, Ton Kox
Foto’s, Henk van Dijk